خلاصه کتاب معراج السعاده؛ قسمت اول

در این صفحه متن و عکس نوشت خلاصه کتاب معراج السعاده خدمت همه بزرگواران ارائه می گردد. منبع مورد استفاده گزیده معراج السعاده به اهتمام احمد احمدی بیرجندی در ۲۳۴ صفحه و چاپ انتشارات بنياد پژوهشهاي اسلامي می باشد.

مقدمه یک:

آیت الله العظمی #بهجت به کتاب معراج السعاده اثر ملا احمد نراقی عنایتی ویژه داشتند و مطالعه آن را #اولین_قدم برای سیر و سلوک معرفی می کردند:

نامه ای خدمت شان نوشته ای بودم و در آن جهت خودسازی و توفیق #نماز_شب راهنمایی خواسته بودم. وقتی خدمت شان رسیدم، فرمودند: اگر بگویم عمل می کنی یا مثل من یک گوشَت در و دیگری دروازه است؟

وقتی اطمینان دادم که عمل می کنم، فرمودند:
«کتاب معراج‌السعادة مرحوم نراقی را تهیه کنید و #روزی_یک_صفحه مطالعه کنید. در غیر واجباتتان به آن فکر کنید تا کاملاً برایتان هضم بشود».

مقدمه دو:

هادی سال های آخر #ماه_رمضان را به ایران می آمد. باهم به مسجدالشهدا و مجلس دعای حاج مهدی سماواتی و بعضی مواقع مسجد ارگ و مجلس حاج منصور می رفتیم. در آخرین سفر رفتار و اخلاق او خیلی تغییر کرده و معنوی تر شده بود.

یک شب بهش گفتم: هادی چه طور این همه تغییر کردی؟

گفت: کتابی هست به نام #کتاب_معراج_السعاده . اگر کسی واقعا بخواهد تغییر کند و به سعادت یا معراح برسد باید #هر_شب_یک_صفحه از روی آن بخواند.

بعدش کتاب خودش را آورد و هر شب موضوعی از مطالب آن را مطرح می کرد و می گفت به این توصیه ها عمل کنید تا به سعادت برسید.

مثلا یک شب بحث #سکوت را پیش می کشید و توصیه می کرد از صحبت های بی فایده پرهیز کنیم و قبل از صحبت به مفید بودن یا نبودنش فکر کنیم.

یک شب دیگر درباره #شوخی صحبت می کرد و اینکه نباید به بهانه خنده و شوخی دیگران را به خاطر لهجه مسخره کنیم و شب دیگر در مورد حیا و عفت صحبت می کرد و اینکه باید در صحبت و نگاه و حضور در پیش #نامحرم به حد ضرورت اکتفا کنیم تا مبادا عفت مان آسیب ببیند.

یک روز رفت پاساژ مهستان تا مقداری وسایل بخرد تا به نجف ببرد. برای ما هم #کتاب_معراج_السعاده را خریده بود تا ما هم مثل خودش بیفتیم توی مسیر اصلاح و نورانی شدن.

راوی: خواهر شهید

کتاب پسرک فلافل فروش؛ خاطرات شهید محمد هادی ذوالفقاری. نویسنده و ناشر: گروه فرهنگی و انتشارات شهید ابراهیم هادی. نوبت چاپ: یازدهم-۱۳۹۶؛ صفحه ۱۰۶-۱۰۷٫

کتاب خانه ای با عطر ریحان؛ زندگی نامه داستانی شهید محمد هادی ذوالفقاری. نویسنده: الناز نجفی. ناشر: خط مقدم. نوبت چاپ: اول-۱۳۹۷٫ صفحات ۲۲۲٫

برش یک:

#خودشناسی کلید خوشبختی هر دو جهان است. انسان تا خودش را نشناسد، نمی تواند دیگران و حتی خدایش را بشناسد. با خودشناسی به این درک می رسیم که خداوند، این روح الهی را بی هدف در وجود ما نگذاشته است. پس باید به تحصیل کمالات اخلاقی و پالایش نفس از ناپاکی های اخلاقی همت گماشت.

اولین قدم خودشناسی، حرکت از شناخت جسم به شناخت روح است؛ اگر حقیقت انسان به همین خصوصیات جسمانی چون اعضا و جوارج و تشنگی و گرسنگی و باشد، پس حیوانات هم این شناخت را دارند و فضیلتی بر آنها نداریم. در خودشناسی انسانی باید بدانیم که:
از کجا آمده ام، آمدنم بهر چه بود؟
به کجا می روم آخر، ننمایی وطنم.

گزیده معراج السعاده؛ صفحه ۱۷٫

برش دو:

انسان از دو عنصر جسم و روح تشکیل شده است. جسم ترکیبی است از اعضا و جوارح ملموس و محسوس؛ اما روح گوهری است از عالم ملکوت و از جنس فرشتگان.

خداوند به حکمت خود ارتباطی بین روج و جسم برقرار کرده و آن را تا روز معین محصور در بدن کرده است.

شناخت بعد جسمانی انسان آسان است؛ اما برای #شناخت_روح انسانی – که حقیقت آدمی است- تنهاترین راه این است که انسان نفس خود را به #کمال رسانده و علاقه اش را به بدن کم گردادند. در آن صورت به #معرفت اجمالی نفس دست پیدا خواهد کرد.

خلاصه معراج السعاده صفحه ۱۸٫

برش سه:

انسان باید به یقین برسد که حقیقت او این جهانی نیست و از عالم دیگری آمده است. برای رسیدن به این باور، راه ها و نشانه هایی است:
یک: ایجاد حالت #نورانیت در انسان؛ که با کم یا قطع کردن ارتباط با علاقه های مادی و شهوانی و انسان های نابکار و پیوستن به خدا و مناجات با حضور قلب با او، حاصل می شود.

دو: اگر انسان صفای نفس داشته باشد، در #عالم_خواب که حواس و بدن از کار می افتد، می تواند در گوشه گوشه عالم سیر کند و نادیدنی ها را ببیند.

سه: از آنجایی که انسان توان شناخت همه پدیده های عالم را دارد، گاهی بدون اینکه مقدماتی را طی کرده باد، شناختی بر دل و مغزش می تابد و پی به مطلبی می برد؛ و یا در عالم فکر و ذهنش از شرق به غرب پرواز می کند.

خلاصه معراج السعاده صفحه ۱۹٫

برش چهار:

جسم ابزاری است در خدمت روح که در مدت عمر معین به #کسب_معنویات و کمالات بپردازد و بعد از مدت مذکور، فانی شده و از هم می پاشد تا اینکه در روز قیامت دوباره به امر خدا زنده شود.

اما روح همان نفس ناطقه الهی است که امور معقول را درک می کند و خوبی و بدی را از هم تشخیص می دهد و به حکمت الهی تنها به انسان اختصاص یافته است.

روح بعد از مدت همراهی با بدن در این دنیا، به وطن اصلی خود بر می گردد و مرگ و فنایی ندارد.

گزیده معراج السعاده صفحه ۱۹-۲۰٫

برش پنج:

انسان دو بعد دارد: یکی #جنبه_روحانیت که با آن فرشته گون می شود و دیگری #جنبه_جسمانیت که با غلبه آن حیوان سیرت می گردد. این دو ویژگی در این جهان همراه انسان است.

کسی که طالب رسیدن به عالم نور است، باید روز به روز در #کسب_فضیلت ها و دفع رذیلت ها بکوشد تا لحظه ای که بین روج و جسمش جدایی می افتد، پرده های تاریک طبیعت از جلو چشمش برداشته شود و شوق عالم بقا بر دلش سرازیر گردد.

چنین شخصی با اینکه بدنش در زمین؛ اما روحش در آسمان خواهد بود.

لازمه این درجات، محوریت #رضای_خدا در اندیشه، گفتار و کردار تا رسیدن به مرحله #قرب_الهی می باشد.

گزیده معراج السعاده صفحه ۲۰-۲۱٫

برش شش:

صفحه وجودی انسان در آغاز آفرینش، بدون نقش و کاملا #سفید است. بعدها بر اثر اعمال، نقوشی بر آن ظاهر شده و بر اثر تکرار ثابت و ماندگار شده و از به #اخلاق تعبیر می شود.

#تغییر_اخلاق ناپسند در کودکی و حتی جوانی آسان است؛ اما با رسیدن سن به پیری بسیار دشوار خوهد بود. انسان غافل و مغرور در روز مرگ خواه ناخواه که دل ازاین دنیا برکَنَد، چشمش #واقع_بین شده و از مشاهده نامه اعمالش تعجب خواهد کرد.

در آن روز، ما حصل زندگی و کشت مرزعه وجودی اش، آفتی بیش نخواهد بود که سزایش آتش است.

گزیده معراج السعاده صفحه ۲۲٫

برش هفت:

حال که سعادت و #حیات_ابدی انسان به دفع اخلاق و عادات زشت و کسب #فضائل_انسانی وابسته است؛ پس باید صفات زشت و فضیلت های نیکو از هم باز شناسیم؛ تا بعد از تمیز دادن از همدیگر، در عمل نفس انسانی را از آلودگی ها پاک کرده و #بیماری_های_روحی را درمان کنیم.

علما این علم را با موضوع نفس ناطقه انسانی “#علم_اخلاق” نام نهاده و به جهت توانایی آن در عبور دادن آدمی از حیوانیت و عروج او به ملکوت و قرب الهی، اشرف علوم و “اکسیر اعظم” می گویند. به همین خاطر علمای ربانی شاگردان خود را از ابتدا با این علم آشنا می کردند.

گزیده معراج السعاده صفحه ۲۳٫

برش هشت:

بدن انسان مانند کشوری است که دارای مناصب مختلف است. هر یک از نیروهای ظاهری و باطنی وظیفه ای معین دارند و همه در خدمت #روح انسان هستند.

در میان نیروها #چهار_فرمانده وجود دارد که عبارتند از عقل، غضب، شهوت و وهم.

منشأ تمام اختلافات بین قوا عقل است که نمی گذارد قوای سه گانه از حد خود تجاوز کرده، نفس را مطیع خود سازند.

اگر عقل نباشد قوای دیگر مشکلی باهم ندارند؛ منتهی همه خواست های انسان را در حد حیوانیت و حتی شیطان بودن تنزل می دهند.

این عقل است که اگر بر سایر قوای نفس غلبه کند انسان را تا مرز #فرشته_بودن عروج می دهد.

گزیده معراج السعاده صفحه ۲۳٫