آیات جهاد و شهادت؛ سوره بقره آیه 190

سوره بقره آیه ۱۹۰:

«وَقَاتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ»
ترجمه:
و در راه خدا با كسانى كه با شما مى‌جنگند، بجنگید ولى از حدّ تجاوز نكنید، كه خداوند تجاوزكاران را دوست نمى‌دارد.

نکات تفسیری:

۱- دفاع و مقابله به مثل، از حقوق انسانى است. اگر كسى با ما جنگید، ما هم با او مى‌جنگیم. «قاتلوا… الذین یقاتلونكم»
۲- هدف از جنگ در اسلام، گرفتن آب و خاك و یا استعمار و انتقام نیست، بلكه هدف، دفاع از حقّ با حذف عنصرهاى فاسد و آزادسازى افكار و نجات انسان‌ها از خرافات و موهومات مى‌باشد. «فى سبیل اللَّه»
۳- حتّى در جنگ باید عدالت وحقّ رعایت شود. «قاتلوا… لاتعتدوا» بارها قرآن با جمله‌ى «لاتعتدوا» سفارش كرده كه در انجام هر فرمانى از حدود ومرزها تجاوز نشود.
۴- ظلم و ستم، رشته‌ى محبّت الهى را پاره مى‌كند. «ان اللَّه لا یحبّ المعتدین»
۵ – تنها حضور در جبهه سبب قرب الهى نیست، بلكه محبوبیّت نزد پروردگار زمانى است كه در جنگ عادل باشیم و حقوق را رعایت كنیم. «لا تعتدوا ان اللَّه لا یحبّ المعتدین»
۶- در جنگ، هدف باید فقط خدا باشد، نه هوسها، تعصّب‌ها، غنائم، ریا و سمعه. «فى سبیل اللَّه»
۷- حتّى در دفاع از حقّ طبیعى خود، باید خدا را در نظر گرفت. با آنكه آنان جنگ را علیه شما آغاز كردند و شما باید دفاع كنید، ولى باز هم «فى سبیل اللَّه» باشد.

۸٫ مجاهدان، در صورتى که از حدود الهى در جنگ تجاوز کنند و یا حقوق دشمنان را رعایت ننمایند، از محبّت خداوند محروم خواهند شد. (إن اللّه لایحب المعتدین)

۹ – لزوم رعایت عدل حتى در گرفتن انتقام از دشمنان (و قتلوا فى سبیل اللّه الذین یقتلونکم و لاتعتدوا)